Είμαστε μικρή Αλάσκα; Μυθικά αποθέματα φυσικού αερίου νότια της Κρήτης.

 

Της Μανταλένας Πίου

Μια μικρή «Αλάσκα» από φυσικό αέριο «βλέπει» νότια της Κρήτης ο ερευνητής και ιδρυτής του τμήματος Μηχανικών Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης Αντώνης Φώσκολος και μιλά για μυθικά αποθέματα, της τάξης των 3 τρισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, που αν αξιοποιηθούν μπορούν να βγάλουν οριστικά τη χώρα από την κρίση. Αλλοι επιστήμονες όμως είναι πολύ πιο φειδωλοί, υπογραμμίζουν τις γεωλογικές ιδιαιτερότητες της περιοχής και δηλώνουν ότι χωρίς έρευνες τίποτα δεν είναι δεδομένο. Ο ερευνητής και ομότιμος καθηγητής - σύμβουλος της καναδικής κυβέρνησης υποστήριξε σε πρόσφατη εκδήλωση στην Ιεράπετρα ότι η θαλάσσια πειροχή νότια της Ιεράπετρας Λασιθίου, η λεγόμενη λεκάνη του Ηροδότου κρύβει 3 τρισ. κυβικά μέτρα αερίου, που σε ισοδύναμο πετρελαίου αντιστοιχούν σε 19 δισ. βαρέλια. Δηλαδή μία «Αλάσκα». Επίσης αναφέρθηκε σε κοιτάσματα ανοικτά του κόλπου της Μεσσαράς στο νομό Ηρακλείου και νότια της Γαύδου.

Ερευνες
«Σας μεταφέρω στοιχεία που έχουν προκύψει από έρευνες Νορβηγών, Γάλλων και Αμερικανών οι οποίοι επί χρόνια ερευνούσαν την Κρήτη και το Λιβυκό, χωρίς οι ελληνικές αρχές να το γνωρίζουν» δήλωσε ο κ. Φώσκολος, προσθέτοντας ότι αν σήμερα ξεκινούσαν οι έρευνες σε 4 χρόνια το χαμόγελο θα έχει επιστρέψει στον Ελληνα. Σύμφωνα με τον ερευνητή στην περιοχή έχουν εντοπιστεί 60 υποθαλάσσια ηφαίστεια, ενώ στην Κύπρο θεωρείται ότι υπάρχουν 3 τρισ. κυβικά μέτρα φυσικό αέριο με 4 ηφαίστεια και στην Αίγυπτο περί τα 8 τρισ. κυβικά μέτρα με 8 ηφαίστεια.

Nότια της Κρήτης έρευνες από την ελληνική πλευρά, έστω και προκαταρκτικές δεν έχουν γίνει. Η διαγωνιστική διαδικασία που ξεκίνησε πρόσφατα για τη συγκέντρωση σεισμικών δεδομένων σε τρεις θαλάσσιες περιοχές στη δυτική και νότια Ελλάδα, περιλαμβάνουν και ένα τμήμα στη θαλάσσια περιοχή της νότιας Κρήτης, το οποίο βρίσκεται εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων. Δεν είναι όμως σαφές αν το τμήμα αυτό συγκεντρώνει τα γεωλογικά χαρακτηριστικά τα οποία επικαλείται ο καθηγητής από την Κρήτη, ενώ ανοικτό παραμένει το θέμα των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ). Ισως, γι' αυτό και ο κ. Φώσκολος έκρινε ως θετικό σημάδι τη δήλωση - απάντηση σε ερώτηση του αρχηγού του ΛΑ.Ο.Σ.

Γιώργου Καρατζαφέρη στη Βουλή, του πρώην πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου για την πρόθεση της προηγούμενης κυβέρνησης να οριοθετήσει θαλάσσιες ζώνες με τις γειτονικές χώρες. Η Αίγυπτος εδώ και αρκετό καιρό έχει ξεκινήσει έρευνες, σε συνεργασία με εξειδικευμένες εταιρείες του εξωτερικού, συμπεριλαμβανομένης νορβηγικής εταιρείας, σε θαλάσσια περιοχή στη Μεσόγειο προς την πλευρά της Κρήτης, με θετικές μέχρι στιγμής ενδείξεις για την ύπαρξη μεγάλου κοιτάσματος φυσικού αερίου. Αρκετοί γεωλόγοι εκτιμούν ότι τα γεωφυσικά ευρήματα που «δίνουν» υδρογονάνθακες στη θαλάσσια περιοχή βόρεια της Αιγύπτου θα μπορούσαν να προεκτείνονται προς την ελληνική πλευρά, η οποία όμως, στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή από τα Μέθανα, το Σουσάκι έως τη Νίσυρο παρουσιάζει τελείως διαφορετικά γεωλογικά δεδομένα.

Πρόκειται για τα σημεία που καταβυθίζεται η πλάκα της βόρειας Αφρικής, δημιουργείται το λεγόμενο ηφαιστιακό τόξο και οι γεωλογικοί σχηματισμοί καθιστούν εξαιρετικά δύσκολη τη μη διαρροή του φυσικού αερίου ή του πετρελαίου, ακόμα και σε περίπτωση που αυτά τα κοιτάσματα έχουν δημιουργηθεί.

Περιοχές
«Πρόκειται για περιοχές όπου πολύ δύσκολα θα μπορούσαν να αποθηκευτούν μεγάλες ποσότητες υδρογονανθράκων, από την άλλη πλευρά όμως δεν έχουν εξερευνηθεί», δηλώνει ο πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Γεωλόγων Αντώνης Αγγελόπουλος. Ακόμα και ο βαθμός εκμεταλλευσιμότητας ποικίλλει στα δύσκολα κοιτάσματα και κάποιες φορές γίνεται απαγορευτικός.

Η αξιοποίηση είναι ένα πολύπλοκο στοίχημα, γιατί όσο πιο μεγάλο είναι το βάθος και πιο δυσπρόσιτο λόγω των γεωλογικών σχηματισμών, τόσο πιο δαπανηρή είναι η άντληση. Και όταν το κόστος άντλησης προσεγγίζει ή ξεπερνά τις τιμές πώλησης του φυσικού αερίου ή του πετρελαίου, τότε ακόμα και διαπιστωμένα πηγάδια κλείνουν και σφραγίζονται... περιμένοντας άλλες εποχές που η τεχνολογική εξέλιξη και η πορεία των διεθνών τιμών των υδρογονανθράκων θα κάνουν συμφέρουσα την άντληση.

Στη θαλάσσια περιοχή έξω από τη Γαύδο είχαν γίνει στο παρελθόν, τη δεκαετία του '80, κάποιες προκαρκτικές σεισμικές έρευνες, είχαν δώσει κάποιες ενδείξεις αλλά και εκεί χρειάζονται νέες έρευνες για να αποφανθούν οι ειδικοί για το αέριο που μπορεί να υπάρχει. Οι μύθοι για τα κρυφά πλούτη των ελληνικών θαλασσών είναι πολλοί. Μόνον όμως οι έρευνες και ακόμα περισσότερο οι γεωτρήσεις είναι αυτές που μπορεί να δώσουν απαντήσεις. 
 

Πηγή