Ως «επαναφορά της πολιτικής» στην Ε.Ε χαρακτηρίζεται η συμφωνία στην οποία κατέληξαν λίγο πριν από τις 22:00 το βράδυ της Πέμπτης στις Βρυξέλλες οι ηγέτες των κρατών-μελών, για το πακέτο στήριξης της ελληνικής οικονομίας αλλά και για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη.
Μετά από 7,5 ώρες εντατικών διαπραγματεύσεων εγκρίθηκε το προσχέδιο για την Ελλάδα που είχε γίνει γνωστό από το απόγευμα. Βάσει του οποίου προβλέπεται η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής στα 15 έτη από τα 7 που είναι σήμερα, μείωση του επιτοκίου στο 3,5% από 4,5% που είναι τώρα, επαναγορά ομολόγων μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, ενώ το νέο δάνειο θα αγγίξει τα 109 δις ευρώ. Επίσης 37 δισ. ευρώ θα προέλθουν από τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και τα υπόλοιπα 12 δισ. από την εξαγορά χρέους.
Τονίζεται ότι την Παρασκευή θα συνεδριάσει εκτάκτως το ΔΝΤ για να αποφασίσει το ποσοστό συμμετοχής του στη νέα βοήθεια στην Ελλάδα.
Ελάχιστα λεπτά μετά την λήξη της συνόδου, ο πρόεδρος της Γαλλίας, Νικολά Σαρκοζί, έκανε την πρώτη δήλωση: «Το EFSF μπορεί να παρεμβαίνει στην πρωτογενή και δευτερογενή αγορά ομολόγων, όταν η ΕΚΤ το επιτρέπει. Οι πιστώτριες τράπεζες της Ελλάδας θα συνεισφέρουν σε μια νέα βοήθεια προς τη χώρα αυτή, ενώ από τη μείωση των επιτοκίων μεταξύ 3,5% και 4% η Ελλάδα θα μειώσει το χρέος της κατά 30 δισ. ευρώ την επόμενη δεκαετία», δήλωσε.
Παρά τις πιέσεις των δημοσιογράφων τόνισε ότι δε χρησιμοποιήθηκε ποτέ ο όρος «επιλεκτική χρεοκοπία» για την Ελλάδα, ότι θα ληφθούν ισχυρά μέτρα με στόχο τη βιωσιμότητα του χρέους, ότι η Ευρώπη θα βοηθήσει την Ελλάδα να αποπληρώσει τα χρέη της, τα οποία, όπως εκτίμησε θα αποπληρώσει.
Οι ηγέτες των χωρών της Ευρωζώνης εξέτασαν μια σημαντική επέκταση του ρόλου του ευρωπαϊκού μηχανισμού διάσωσης EFSF, με παράλληλη εθελοντική συμμετοχή των τραπεζών και άλλων ιδιωτών πιστωτών στο δεύτερο πακέτο διάσωσης.
Ο μηχανισμός αυτός θα δανείζει προληπτικά τα κράτη, πριν αποκλειστούν από τις αγορές, και θα ενισχύει την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών μέσω δανείων προς τις κυβερνήσεις, ακόμη και αν δεν έχουν ενταχθεί σε πρόγραμμα βοήθειας της ΕΕ ή του ΔΝΤ.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ακόμη και αν η Ελλάδα εισέλθει σε στάδιο επιλεκτικής χρεοκοπίας, θα αγοράζει ελληνικά ομόλογα, επισημαίνουν κύκλοι της ΕΕ.
Επίσης προβλέπεται μέσω των διαρθρωτικών ταμείων να εκπονηθεί ένα νέο σχέδιο «Μάρσαλ» όπως
έχει χαρακτηριστεί, με στόχο να επιστρέψει η Ελλάδα σε αναπτυξιακούς ρυθμούς.
«Επιτέλους έχουμε ένα πρόγραμμα για το πρόβλημα του ελληνικού χρέους», τόνισε ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής
«Έχουμε, επιτέλους, ένα πρόγραμμα για να αντιμετωπίσουμε σε βάθος χρόνου το πρόβλημα του χρέους», δήλωσε ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, αμέσως μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής της ευρωζώνης σε κοινή συνέντευξη τύπου με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν βαν Ρομπάι και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο.
Αφού ευχαρίστησε τους άλλους Ευρωπαίους ηγέτες για το «πακέτο» στήριξης προς την Ελλάδα, ο κ. Παπανδρέου πρόσθεσε: «Είμαστε περήφανος λαός, λαός που δουλεύουμε σκληρά και το μόνο που ζητάμε είναι να μας δοθεί το δικαίωμα να κάνουμε αλλαγές».
«Το γεγονός της συμμετοχής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ως εγγύηση ότι ΕΚΤ θα δέχεται ελληνικά ομόλογα ακόμα κι αν αυτά υποβαθμιστούν από τους οίκους αξιολόγησης ως ομόλογα επιλεκτικής χρεοκοπίας», είναι ιδιαίτερα σημαντικό, τονίζουν οι ίδιοι κύκλοι.
Για «χρεοκοπία» έκαναν λόγο νωρίτερα τα διεθνή ΜΜΕ
Μεγάλη επιφύλαξη εξέφραζε ο διεθνής Τύπος για την λύση που προκρίθηκε κατά τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ.
Το μελανό σημείο της «επιλεκτικής χρεοκοπίας» επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ο διεθνής Tύπος με δημοσιεύματα που αναφέρονται στη διαφαινόμενη συμφωνία των ευρωπαίων ηγετών για την αντιμετώπιση του ελληνικού χρέους.
Οι Financial Times, υπογραμμίζουν ότι το προσχέδιο «οδηγεί πιθανότατα στην πρώτη πτώχευση χώρας της ευρωζώνης» και αναφέρουν ότι «το σχέδιο διάσωσης που συζητείται για την Ελλάδα περιλαμβάνει συμμετοχή ιδιωτών στην αναδιάρθρωση του χρέους και υπό αυτό το πρίσμα συνιστά πολιτική νίκης της γερμανίδας καγκελαρίου».
Πηγές του γαλλικού πρακτορείου AFP, κάνουν λόγο για «επιλεκτική χρεοκοπία». Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) θα εγγυηθεί τα ελληνικά ομόλογα για το διάστημα που το ελληνικό δημόσιο θα τελεί σε κατάσταση «επιλεκτικής χρεοκοπίας», αναφέρουν.
Το πρακτορείο Bloomberg αναφέρει αν οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν αποφασίσουν μια γενναία ενίσχυση του μηχανισμού τότε δεν θα μπορέσουν να αποτρέψουν την επέκταση της κρίσης εκτός των συνόρων της Ελλάδας. «Είναι εύκολο να λες ότι ο μηχανισμός θα κινηθεί με περισσότερη ευελιξία όμως δεν είμαι σίγουρος ότι αυτό θα είναι το τέλος της κρίσης» δηλώνει στέλεχος διεθνούς χρηματοπιστωτικού μηχανισμού.
Τα 14 σημεία του προσχεδίου
Από την αρχή της κρίσης χρέους της ευρωζώνης, σημαντικά μέτρα για την σταθεροποίηση της ζώνης του ευρώ, τον εκσυγχρονισμό των κανόνων και την ανάπτυξη νέων σταθεροποιητικών εργαλείων έχουν ήδη παρθεί.
Η ανάκαμψη της ευρωζώνης βρίσκεται στο σωστό δρόμο και το ευρώ στηρίζεται σε βασικές οικονομικές αρχές. Αλλά οι προκλήσεις που έχουμε «στα χέρια μας» δείχνουν ότι χρειάζεται να λάβουμε περισσότερα μέτρα.
Επιβεβαιώνουμε τη δέσμευση μας στο ευρώ και κάνουμε οτιδήποτε χρειάζεται για να εξασφαλίσουμε την χρηματοπιστωτική σταθερότητα στο σύνολο της ευρωζώνης. Επιβεβαιώνουμε, επίσης, την αποφασιστικότητα μας να ενισχύσουμε τη σύγκλιση, την ανταγωνιστικότητα και την διακυβέρνηση της ζώνης του ευρώ.
Σήμερα, συμφωνήσαμε στα παρακάτω μέτρα:
1. Χαιρετίζουμε τα μέτρα που πάρθηκαν από την ελληνική κυβέρνηση για να σταθεροποιήσει τα δημόσια οικονομικά και να μεταρρυθμίσει την οικονομία όπως επίσης (χαιρετίζουμε) το νέο πακέτο μέτρων που πρόσφατα υιοθετήθηκε από το ελληνικό Κοινοβούλιο. Αυτές είναι πρωτοφανείς, αλλά απαραίτητες προσπάθειες, για να επαναφέρουν την ελληνική οικονομία πίσω σε βιώσιμο αναπτυξιακό «μονοπάτι».
2. Συμφωνήσαμε να στηρίξουμε την Ελλάδα με ένα νέο πακέτο και να δώσουμε στην Ελλάδα το ποσό χ ευρώ. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα σχεδιαστεί με γνώμονα να χαμηλώσει τα επιτόκια και να επιμηκύνει τα ώριμα ομόλογα, προκειμένου αποτελεσματικά να βελτιώσει την βιωσιμότητα και την αναχρηματοδότηση του ελληνικού χρέους. Καλούμε το ΔΝΤ να συμμετάσχει στη χρηματοδότηση του νέου ελληνικού προγράμματος στην ίδια γραμμή των τωρινών πρακτικών.
3. Έχουμε αποφασίσει να επιμηκύνουμε την ωριμότητα των δανείων προς την Ελλάδα από το EFSF στο ελάχιστο πιθανό όριο, από το τωρινό των 7,5 ετών κατά ελάχιστο σε 15 έτη. Σε αυτό το πλαίσιο, θα διασφαλίσουμε επιπρόσθετο πρόγραμμα παρακολούθησης. Θα παράσχουμε δάνεια από το EFSF στο όριο του επιτρεπτού δανεισμού (που είναι περίπου 3,5%), χωρίς να κατεβαίνει κάτω από το κόστος χρηματοδότησης του EFSF. Αυτό θα συνοδεύεται από έναν μηχανισμό που θα διασφαλίσει τα απαραίτητα κίνητρα για την εφαρμογή του προγράμματος, συμπεριλαμβανομένων και των απαραίτητων εγγυήσεων όταν χρειαστεί.
4. Καλούμε για μία περιεκτική στρατηγική για ανάπτυξη και επενδύσεις στην Ελλάδα. Οι διαρθρωτικοί πόροι πρέπει να ανακατανεμηθούν προς την κατεύθυνση της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης υπό ένα ευρωπαϊκό «Σχέδιο Μάρσαλ». Τα κράτη - μέλη και η Επιτροπή θα κινητοποιήσουν όλες τις απαραίτητες πηγές, ώστε να προβάλλουν την εξαιρετική τεχνική βοήθεια στην Ελλάδα για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων.
5. Η Ελλάδα βρίσκεται σε μία «μοναδική» δυσοίωνη κατάσταση στην ευρωζώνη. Αυτός είναι ο λόγος που η περίπτωση της απαιτεί μία ειδική λύση. Ο χρηματοοικονομικός τομέας έχει επιδείξει την προθυμία του να στηρίξει την Ελλάδα σε μία εθελοντική βάση μέσω μίας ποικιλίας επιλογών (ανταλλαγή ομολόγων, μετακύλιση και επαναγορά) σε συνθήκες δανεισμού που συγκρίνονται με την στήριξη του δημόσιου τομέα για την ενίσχυση της πιστοληπτικής ικανότητας.
6. Όλες οι υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης επίσημα επιβεβαιώνουν την αμετακίνητη αποφασιστικότητα τους να τιμήσουν απόλυτα την υπογραφή τους και όλες τις δεσμεύσεις τους για τη βιωσιμότητα των δημοσιονομικών συνθηκών και των διαρθρωτικών αλλαγών. Οι αρχηγοί των κρατών ή κυβερνήσεων της ευρωζώνης στηρίζουν απόλυτα την απόφαση, καθώς η αξιοπιστία των όσων υπογράφηκαν είναι ένα αποφασιστικό στοιχείο για την εξασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στο σύνολο της ευρωζώνης.
Σταθεροποιητικά εργαλεία
7. Προκειμένου να βελτιώσουμε την αποτελεσματικότητα του EFSF και να διευθετήσουμε τον κίνδυνο της μετάδοσης, συμφωνούμε να αυξήσουμε την ευελιξία του EFSF, επιτρέποντας του να κάνει τα εξής:
- Να επεμβαίνει στη βάση προληπτικών προγραμμάτων, με τις απαραίτητες προϋποθέσεις.
- Να χρηματοδοτεί την επαναγορά κεφαλαίων από τα χρηματοπιστωτικά ινστιτούτα μέσω δανείων προς τις κυβερνήσεις συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που δεν είναι ενταγμένες σε κάποιο πρόγραμμα.
- Να επεμβαίνει στις δευτερογενείς αγορές, με βάση τις αναλύσεις της ΕΚΤ, αναγνωρίζοντας την ύπαρξη εξαιρετικών περιπτώσεων και με ομόφωνη απόφαση από τα μέλη του EFSF.
Δημοσιονομική σταθερότητα και ανάπτυξη στην ευρωζώνη
8. Χαιρετίζουμε την πρόοδο που έχει γίνει από την εφαρμογή των προγραμμάτων σε Ιρλανδία και Πορτογαλία και επαναλαμβάνουμε την απόλυτη δέσμευση μας για την επιτυχία αυτών των προγραμμάτων. Οι προϋποθέσεις δανεισμού από το EFSF για την Ελλάδα θα ισχύουν και για Πορτογαλία και Ιρλανδία. Σε αυτό το πλαίσιο, σημειώνουμε την προθυμία της Ιρλανδίας να συμμετάσχει εποικοδομητικά στις συζητήσεις για το προσχέδιο της οδηγίας για Κοινό Φόρο Σταθερότητας και στις εποικοδομητικές συζητήσεις για θέματα φορολογικής πολιτικής στο πλαίσιο του ευρώ.
9. Όλα τα κράτη - μέλη της ευρωζώνης θα υιοθετήσουν άμεσα τους συμφωνηθέντες δημοσιονομικούς στόχους, για να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα και να διευθετήσουν τις μακρό-οικονομικές ανισορροπίες. Το δημόσιο έλλειμμα σε όλες τις χώρες, εκτός από αυτές που είναι σε ειδικό πρόγραμμα, πρέπει να είναι κάτω από το 3% το αργότερο το 2013. Σε αυτό το πλαίσιο, καλωσορίζουμε το πακέτο του προϋπολογισμού που πρόσφατα παρουσιάστηκε από την ιταλική κυβέρνηση και θα προσπαθήσει να περιορίσει το έλλειμμα κάτω από το 2012 και να πιάσει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό το 2014. Χαιρετίζουμε, επίσης, τις φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις που προχωράει η Ισπανία στον δημοσιονομικό, χρηματοοικονομικό και διαρθρωτικό τομέα.
10. Θα εφαρμόσουμε τις συστάσεις που υιοθετήθηκαν τον Ιούνιο για μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύσουν την ανάπτυξη μας. Προσκαλούμε την Επιτροπή να ενισχύσει τις συνέργιες ανάμεσα στα προγράμματα δανεισμού και τους πόρους της Ε.Ε σε όλες τις χώρες που είναι υπό την βοήθεια ΔΝΤ/Ε.Ε. Στηρίζουμε όλες τις προσπάθειες για βελτίωση της ικανότητας της απορρόφησης ευρωπαϊκών κονδυλίων με σκοπό να βοηθήσει την ανάπτυξη και την εργασία.
Οικονομική διακυβέρνηση
11. Κοιτάζουμε μπροστά για να τελειοποιήσουμε το νομοθετικό πακέτο για την ισχυροποίηση του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης και την νέα μακρό - οικονομική παρακολούθηση.
12. Δεσμευόμαστε να εισαγάγουμε νομοθετικές δεσμεύσεις για τα εθνικά δημοσιονομικά πλαίσια από το τέλος του 2012.
13. Συμφωνούμε ότι η εξάρτηση από τους ξένους οίκους αξιολόγησης πρέπει να μειωθεί και κοιτάζουμε μπροστά να προχωρήσουμε την πρόταση της Επιτροπής.
14. Καλούμε τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε συνεργασία με τον πρόεδρο του Eurogroup να ετοιμάσουν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ως τον Οκτώβριο πάνω στο πώς να αντιμετωπίζουμε καλύτερα τη διαχείριση των κρίσεων στην ευρωζώνη και τη βελτίωση των μεθόδων εργασίας.
Καλούμε το Eurogroup να εφαρμόσει ταχέως και με προτεραιότητα τις αποφάσεις που πήραμε σήμερα.
Δύο μόλις μέρες μετά την κατάθεση τροπολογίας στο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που επιβάλλει μέσω… των δήμων ΦΠΑ 13% στο αγροτικό νερό, οι πρώτες αντιδράσεις άρχισαν να εκδηλώνονται και, μάλιστα, από την Κρήτη.
Την επιβολή ΦΠΑ σε όλες τις παροχές νερού και αποχέτευσης από τους εκάστοτες δήμους, συμπεριλαμβανομένου και του αγροτικού νερού, προβλέπει τροπολογία στο τελευταίο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που κατέθεσε την Τετάρτη 20 Ιουλίου στη Βουλή ο αναπληρωτής υπουργός, Παντελής Οικονόμου.
