Τετάρτη 11 Ιανουαρίου 2012

Γιατί η παρέμβαση του Κύπριου κεντρικού τραπεζίτη για εγκατάλειψη του ελληνικού PSI προκαλεί αναταράξεις


 

cyprusΤην εγκατάλειψη του σχεδίου συμμετοχής των ιδιωτών πιστωτών στη μείωση του ελληνικού χρέους ζήτησε με ισχυρά επιχειρήματα το μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ και διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου Αθανάσιος Ορφανίδης, ωστόσο δεν υπάρχουν ενδείξεις πως η έκκλησή του κερδίζει έδαφος στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Με άρθρο του στην εφημερίδα Financial Times, o Αθανάσιος Ορφανίδης  υποστήριξε ότι η εγκατάλειψη των σχεδίων για την επιβολή ζημιών στους ιδιώτες κατόχους ελληνικών ομολόγων θα βοηθούσε στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην Ευρωζώνη και θα μείωνε το κόστος δανεισμού των υπολοίπων κρατών του ευρωπαϊκού Νότου.
«Η αντιστροφή του σχεδίου συμμετοχής των ιδιωτών πιστωτών θα αυξήσει το χρηματοδοτικό κόστος της ελληνικής κυβέρνησης αλλά, μέσω της αποκατάστασης της εμπιστοσύνης στην Ευρωζώνη, θα μειώσει το χρηματοδοτικό κόστος των άλλων κυβερνήσεων», έγραψε ο κεντρικός τραπεζίτης της Κύπρου στους Financial Times, προτείνοντας στροφή 180 μοιρών στην Ευρώπη εδώ και τώρα και τη χρηματοδότηση της Ελλάδας με ένα 30ετές δάνειο χαμηλού επιτοκίου από τους εταίρους της.
Η λεγόμενη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, δηλαδή η επιβολή ζημιών στους κατόχους των ελληνικών ομολόγων έχει πλήξει την επενδυτική εμπιστοσύνη στο κρατικό χρέος της Ευρωζώνης και έχει αυξήσει το κόστος δανεισμού, παρά τις προσπάθειες των σχεδιαστών πολιτικής να πείσουν τις αγορές ότι η Ελλάδα είναι μια μεμονωμένη περίπτωση, υποστηρίζει ο Ορφανίδης. Ενώ η ιδέα να διασφαλιστεί ότι οι επενδυτές θα πρέπει να καταλάβουν ότι πρέπει να τιμολογούν τους κινδύνους ανάλογα με το ύψος του χρέους μιας χώρας, δεν  αποδίδει στην πράξη, υποστήριξε ο Κύπριος κεντρικός τραπεζίτης σε οικονομική συνδιάσκεψη στο Σικάγο. «Έχει αποδειχτεί ένας πλήρως αναποτελεσματικός τρόπος να αντιμετωπίζουμε τα ζητήματα ηθικού κινδύνου και πληρώνουμε το κόστος σήμερα», κατέληξε.
Ερωτώμενος από δημοσιογράφους, ο εκπρόσωπος της ΕΚΤ αρνήθηκε να σχολιάσει αν οι θέσεις Ορφανίδη αντιπροσωπεύουν και θέσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Πολύ πιθανόν όμως να εκφράζουν τάσεις στο εσωτερικό της ΕΚΤ, που για μήνες αντιτάχθηκε   σφοδρά στη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο δημόσιο χρέος της Ευρωζώνης και είχε  προειδοποιήσει τους ηγέτες της Γαλλίας και της Γερμανίας που πήραν τις σχετικές αποφάσεις ότι η κίνηση αυτή θα διακυβεύσει την επενδυτική εμπιστοσύνη.
Ανώτατος αξιωματούχος κράτους της Ευρωζώνης δήλωσε στο Ρόιτερ πως δεν υπάρχει καμία παρασκηνιακή συζήτηση για εγκατάλειψη του ελληνικού PSI πίσω από την παρέμβαση Ορφανίδη, ενώ οι ερμηνείες και τα σχόλια που διατυπώθηκαν υποδεικνύουν ότι αυτή μάλλον ενόχλησε.
Ανώτατος αξιωματούχος της ΕΚΤ καταλόγισε στον Ορφανίδη ότι ενεργεί ως κεντρικός τραπεζίτης της χώρας του με στόχο την προστασία των κυπριακών τραπεζών. Δεν είναι τυχαία η χρονική στιγμή που ο πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου παρεμβαίνει στο ζήτημα, είπε χαρακτηριστικά στο ίδιο πρακτορείο. Το κάνει λίγο πριν την επανάληψη των διαπραγματεύσεων μεταξύ του ελληνικού δημοσίου και της ομάδας των πιστωτών και θέλει να προστατέψει τις κυπριακές τράπεζες που έχουν σοβαρή έκθεση στο ελληνικό χρέος.
Ορισμένοι σχολιαστές, αντιθέτως, συνέδεσαν την παρέμβαση Ορφανίδη με τη φημολογία των τελευταίων ημερών ότι η μείωση της αξίας των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν οι ιδιώτες πιστωτές κατά 50% δεν αρκεί για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, γι’ αυτό και ασκούνται πιέσεις ώστε το PSI να φτάσει το 70%, το 80% ή και το 100%. Κατ’ αυτούς η παρέμβαση Ορφανίδη είναι πρωτίστως μια φιλοτραπεζική παρέμβαση με στόχο οι διαγραφές επί του ελληνικού χρέους να μην ξεπεράσουν σε καμία περίπτωση το 50%.
Ο πρώην οικονομολόγος της ΕΚΤ Κρίστιαν Σουλτζ, από την πλευρά του, εκτίμησε ως πολύ θετική την παρέμβαση Ορφανίδη, πρόσθεσε όμως ότι δεν θεωρεί πως υπάρχει πια περίπτωση να εγκαταλειφθεί το ελληνικό PSI. «Θα ήταν θαυμάσιο, θα επρόκειτο σίγουρα για μια θετική έκπληξη» είπε, «αλλά δεν περιμένω κάτι τέτοιο. Του αποδίδω πιθανότητες μόλις 20%. Νομίζω ότι θα ήταν άκρως δύσκολο να εγκριθεί από το γερμανικό Κοινοβούλιο».
Στο άρθρο του ο Κύπριος κεντρικός τραπεζίτης υποστήριξε ότι η εγκατάλειψη της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στο ελληνικό χρέος ίσως είναι ο μόνος τρόπος να πειστούν οι αγορές ότι υπάρχει ασφάλεια επενδύσεων στην Ευρωζώνη. Να θυμηθούμε ότι η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα σε όλα τα εγχειρήματα διάσωσης κρατών-μελών της Ευρωζώνης είχε τεθεί ως όρος για να λάβει μια ευρωπαϊκή χώρα χρηματοδότηση από το μόνιμο μηχανισμό διάσωσης της Ευρωζώνης μετά το 2013 με απόφαση του Γάλλου προέδρου Νικολά Σαρκοζί και της Γερμανίδα καγκελαρίου Αγγέλα Μέρκελ στη συνάντησή τους τον Οκτώβριο του 2010, ενώ η κίνηση τους αυτή είχε σηματοδοτήσει την πρώτη ουσιαστική κλιμάκωση της κρίσης χρέους της Ευρωζώνης. Μέχρι τότε σε ευρωπαϊκό πρόγραμμα είχε μπει μόνο η Ελλάδα και τα ελληνικά σπρεντ εμφάνιζαν τάσεις αποκλιμάκωσης με την εφαρμογή του ευρωπαϊκού προγράμματος. Μετά τις αποφάσεις Μέρκελ-Σαρκοζί όμως στη Ντοβίλ, άρχισε να ανεβαίνει το κόστος δανεισμού της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας και της Ελλάδας και σε ελάχιστες εβδομάδες μπήκε και η Ιρλανδία σε ευρωπαϊκό πρόγραμμα. Τους τελευταίους μήνες, καθώς είχε γίνει πλέον κατανοητό ότι η απόφαση για τη συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών ήταν καταστροφική για την εμπιστοσύνη στην Ευρωζώνη, το δίδυμο Μέρκελ-Σαρκοζί έκανε στροφή 180 μοιρών ανακοινώνοντας ότι το ελληνικό PSI είναι μοναδική περίπτωση και δεν πρόκειται να επαναληφθεί.
Το βασικό επιχείρημα του Κύπριου τραπεζίτη όμως είναι πως αυτό δεν φτάνει και ότι οι ζημιές του ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα θα ενισχύσουν την αβεβαιότητα και τους κινδύνους μόλυνσης για ολόκληρη την Ευρωζώνη. «Η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο ελληνικό χρέος ενισχύει την ιδέα ότι οι κάτοχοι ομολόγων της Ευρωζώνης πρέπει να είναι έτοιμοι να  αναλάβουν ζημιές σε περιστάσεις που δεν θα υποχρέωναν σε ανάλογες ζημιές τα κράτη εκτός Ευρωζώνης».
Όλα αυτά δεν έχουν πια νόημα, επισημαίνουν πάντως οι αντίθετες φωνές. Χαρακτηριστική από την άποψη αυτή ήταν η τοποθέτηση του διαχειριστή κεφαλαίων της Skandia Investements, Τζον Βεντρ, σύμφωνα με την οποία η εγκατάλειψη του ελληνικού PSI δεν αποτελεί πλέον τον τρόπο επίλυσης της κρίσης και η απάντηση σίγουρα βρίσκεται στα χέρια της ΕΚΤ. «Η θέση μου είναι ότι είναι πια πολύ αργά για να εγκαταλείψουμε το PSI, η ζημιά στην εμπιστοσύνη έχει γίνει. Το PSI θα βοηθήσει τις αγορές βραχυπρόθεσμα. Ωστόσο μεσοπρόθεσμα η μόνη λύση στην ευρωπαϊκή κρίση χρέους είναι να επιτραπεί στην ΕΚΤ να επιτελέσει μια τις βασικές λειτουργίες κάθε κεντρικής τράπεζας – να γίνει ο αγοραστής εσχάτου καταφυγίου των κρατικών ομολόγων του ευρώ». 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου